Slecht slapen door de zomertijd? Zo kun je dat voorkomen!

Op 30 maart 2025 gaat de klok een uur vooruit. Dat betekent langere avonden, maar ook een kortere nacht nadat de zomertijd ingaat. Voor sommige mensen is deze overgang geen probleem, maar misschien merk jij wel dat je slaapritme in de war raakt. Wat kan je dan het beste doen, en zijn er ook dingen die je beter kan laten? In deze blog lees je een paar simpele tips van slaapexpert Alies Coster om de overgang naar de zomertijd soepel te laten verlopen.

Hoe ontstond de zomertijd?

De zomertijd is een aanpassing op ‘de normale tijd’, de wintertijd. Als de zomertijd ingaat, wordt de klok een uur vooruitgezet. In 1977 werd de zomertijd ingevoerd, om te voorkomen dat het in het holst van de nacht al licht wordt. Zonder zomertijd zou het bijvoorbeeld eind juni al tegen 3.30 uur 's nachts licht worden en tegen 21.30 uur 's avonds weer donker. Door de klok dan te verzetten, hoefde men een uur minder lang gebruik te maken van kunstlicht en zo werd energie en geld bespaard.

Wanneer verzetten we de klok?

In Nederland verzetten we de klok twee keer per jaar. Dat doen we samen met veel andere Europese landen.

In de lente, op de laatste zondag van maart, zetten we de klok een uur vooruit naar de zomertijd. Dit gebeurt om 2 uur 's nachts. We gaan dan van 2 uur naar 3 uur ‘s nachts.

In de herfst, op de laatste zondag van oktober, zetten we de klok een uur achteruit naar de wintertijd. Dit gebeurt om 3 uur 's nachts. We gaan dan van 3 uur terug naar 2 uur ‘s nachts.

Zomertijd 2025

In 2025 zetten we de klok een uur vooruit in de nacht van zaterdag 29 op zondag 30 maart om 02.00 uur. We gaan dan naar de zomertijd.

Wintertijd 2025

In 2025 zetten we de klok een uur achteruit in de nacht van zaterdag 25 op zondag 26 oktober om 03.00 uur. We gaan dan naar de wintertijd.”

Slaapproblemen door het verzetten van de klok

Dat we aan de zomertijd moeten wennen, komt omdat we wel de klok op de muur verzetten, maar niet onze biologische klok. De klok op de muur zegt na het verzetten van de klok bijvoorbeeld om 11 uur dat je moet gaan slapen, maar je biologische klok blijft dit de eerste tijd pas een uur later tegen je zeggen. En dat zorgt ervoor dat je later in slaap valt, en meer moeite hebt om uit bed te komen ’s ochtends.

Langer of korter slapen in de nacht dat de zomertijd ingaat?

Door het intreden van de zomertijd slaap je die ene nacht een uur korter. Omdat de klok een uur vooruit wordt gezet, verlies je dat ene uur slaap. Als je op dezelfde tijd opstaat uiteraard!

Meer hartinfarcten door de zomertijd?

Over het ingaan van de zomertijd zijn schrikbarende cijfers bekend. Onderzoek wijst bijvoorbeeld uit dat in de week na het ingaan van de zomertijd het aantal hartinfarcten met 24% toeneemt. De reden hiervoor wordt toegeschreven aan slaaptekort. Hoewel slaaptekort inderdaad impact heeft op gezondheid, klopt de redenatie niet helemaal. Er is geen oorzakelijk verband aangetoond tussen eventueel slaapgebrek en deze gevolgen. Zo wordt in een ander onderzoek besproken dat de lage buitentemperatuur in de vroege ochtend door het verzetten van de klok ook een belangrijke oorzaak zou kunnen zijn voor dit effect.

Zo voorkom je slecht slapen door de zomertijd

Vooral avondmensen hebben last van de zomertijd. Met deze tips verminder je de impact die het verzetten van de klok op je slaap, energie en humeur kan hebben.

1. Begin alvast eerder met aanpassen

Wacht niet tot de nacht van de klokverzetting om je slaapritme te verschuiven. Sta een paar dagen vooraf elke dag 10-15 minuten eerder op en ga ook iets eerder naar bed. Zo geef je je lichaam de tijd om rustig te wennen aan het nieuwe ritme.

Een alternatieve aanpak is de ‘cold turkey’-methode: gewoon op de nieuwe tijd opstaan zonder aanpassing vooraf. Dit kan ervoor zorgen dat je overdag sneller moe bent, maar helpt je wel om sneller te schakelen.

2. Zorg voor voldoende daglicht

Licht is dé belangrijkste factor om je biologische klok goed af te stemmen. Ga overdag zo veel mogelijk naar buiten, vooral in de ochtend. Dit helpt je lichaam sneller te wennen aan het nieuwe

ritme en maakt het makkelijker om 's avonds op tijd in slaap te vallen. Is het nog donker als je opstaat? Overweeg een daglichtlamp om je lichaam te helpen wakker te worden.

3. Vermijd fel licht in de avond

Hoewel het ‘s avonds langer licht is, helpt het om vanaf ongeveer een uur voor het slapengaan fel kunstlicht en schermen te dimmen. Blauw licht van laptops kan de aanmaak van melatonine (je slaaphormoon) onderdrukken, waardoor je moeilijker in slaap valt.

4. Pas je eetmomenten aan

Voeding heeft ook invloed op je slaapritme. Probeer direct na het verzetten van de klok te eten volgens het nieuwe ritme. Dit helpt je lichaam om zich sneller aan te passen. Je kan ook proberen om na 8 uur ’s avonds niet meer te eten, om in slaap vallen makkelijker te maken.

5. Blijf kalm als je even moe bent

Het kan een paar dagen duren voordat je lichaam gewend is aan de zomertijd. Als je je wat vermoeider voelt, probeer hier dan niet te veel mee bezig te zijn. Houd je vaste slaaptijden aan en vermijd lange dutjes overdag. Bouw in plaats daarvan ‘slaapschuld’ op door consequent op te staan, zodat je ‘s avonds makkelijker in slaap valt.

Hoe maak je opstaan makkelijker?

Veel mensen ervaren moeite met opstaan nadat de klok een uur vooruit is gezet. Opstaan kun je makkelijker maken door:

• Direct je gordijnen te openen of de lichten aan te doen als je wakker wordt.
• Niet te snoozen, maar direct uit bed te gaan als je wekker gaat. Hoe heerlijk je Ergosleep matras ook ligt, gelijk uit bed helpt je aan meer energie.
• Ochtendbeweging: een korte wandeling of lichte stretchoefeningen helpen je energie op gang te brengen.

Conclusie: rustig wennen is de sleutel tegen slecht slapen

De overgang naar de zomertijd hoeft geen grote impact op je slaap te hebben, zolang je je lichaam de kans geeft om te wennen. Door alvast een beetje vooruit te werken en slim om te gaan met licht, voeding en slaaptijden, kun je de overgang naar de zomertijd goed doorkomen!